شعر غدير











شعر غدير[1]



.

بخش ديگري از مراسم پرشور غدير، در خواست حسّان بن ثابت بود. او به پيامبر صلي اللَّه عليه و آله عرض کرد: يا رسول اللَّه، اجازه مي فرمائيد شعري را که در باره ي علي بن ابي طالب- به مناسبت اين واقعه ي عظيم- سروده ام بخوانم؟

[صفحه 59]

حضرت فرمودند: بخوان به نام خداوند و برکت او.

حسان بر جاي بلندي قرار گرفت و مردم براي شنيدن کلامش ازدحام کردند و گردن مي کشيدند. او گفت: «اي بزرگان قريش، سخن مرا به گواهي و امضايِ پيامبر گوش کنيد». سپس اشعاري را که در همانجا سروده بود خواند که به عنوان يک سند تاريخي از غدير ثبت شد و به يادگار ماند. ذيلاً متن عربي شعر حسان و سپس ترجمه ي آن را مي آوريم:


اَلَمْ تَعْلَمُوا أَنَّ النَّبِيَّ مُحَمَّداً
لَدي دَوْحِ خُمٍّ حينَ قامَ مُنادِياً


وَ قَد جاءَهُ جِبْريلُ مِنْ عِنْدِ رَبِّهِ
بِأنَّکَ مَعْصُومٌ فَلا تَکُ وانِياً


وَ بَلِّغْهُمُ ما أَنْزَلَ اللَّهُ رَبُّهُمْ
وَ إِنْ اَنْتَ لَمْ تَفْعَلْ وَ حاذَرْتَ باغِياً


عَلَيْکَ فَما بَلَّغْتَهُمْ عَنْ إِلهِهِمْ
رِسالَتَهُ إِنْ کُنْتَ تَخْشَي الْأَعادِيا


فَقامَ بِهِ إِذْ ذاکَ رافِعُ کَفِّهِ
بِيُمْني يَدَيْهِ مُعْلِنُ الصَّوْتِ عالِياً


فَقالَ لَهُمْ: مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ مِنْکُمُ
وَ کانَ لِقَوْلي حافِظاً لَيْسَ ناسِياً


فَمَوْلاهُ مِنْ بَعْدي عَلِيٌّ وَ اِنَّني
بِهِ لَکُمْ دُونَ الْبَرِيَّةِ راضِياً


فَيا رَبِّ مَنْ والي عَلِيّاً فَوالِهِ
وَ کُنْ لِلَّذي عادي عَلِيّاً مُعادِياً


وَ يا رَبِّ فَانْصُرْ ناصِريهِ لِنَصْرِهِمْ
إِمامَ الْهُدي کَالْبَدْرِ يَجْلُو الدَّياجِيا


وَ يا رَبِّ فَاخْذُلْ خاذِليهِ وَ کُنْ لَهُمْ
إِذا وَقَفُوا يَوْمَ الْحِسابِ مُکافِياً


آيا نمي دانيد که محمد پيامبر خدا صلي اللَّه عليه و آله کنار درختان غدير خم به حالت ندا ايستاد، و اين در حالي بود که جبرئيل از طرف خداوند پيام آورده بود که در اين امر سستي مکن که تو محفوظ خواهي بود، و آنچه از طرف خداوند بر تو نازل شده به مردم برسان، و اگر نرساني و از ظالمان بترسي و از دشمنان حذر کني رسالت پروردگارشان را نرسانده اي.

در اينجا بود که پيامبر صلي اللَّه عليه و آله دست علي عليه السلام را بلند کرد و با صداي بلند فرمود: «هر کس از شما که من مولاي او هستم و سخن مرا به ياد مي سپارد و فراموش نمي کند، مولاي او بعد از من علي است، و من فقط به او- نه به ديگري- به عنوان جانشين خود براي شما راضي هستم. پروردگارا هر کس علي را دوست بدارد او را دوست بدار، و هرکس با علي دشمني کند او را دشمن بدار. پروردگارا،

[صفحه 60]

ياري کنندگان او را ياري فرما به خاطر نصرتشان امام هدايت کننده اي را که در تاريکيها مانند ماه شب چهارده روشني مي بخشد. پروردگارا، خوار کنندگان او را خوار کن و روز قيامت که براي حساب مي ايستند خود جزا بده».

پس از اشعار حسان، پيامبر صلي اللَّه عليه و آله فرمود: اي حسان، مادامي که با زبانت از ما دفاع مي کني، از سوي روح القدس مؤيد خواهي بود.



صفحه 59، 60.





  1. بحارالأنوار: ج 21 ص 388، ج 37 ص 112 و 166 و 195. عوالم: ج 3:15 ص 41 و 98 و 144 و 201. کفايةالطالب: ص 64. متن عربي اشعار از کتاب سليم بن قيس: ص 828 نقل شده، که با کمي تفاوت در کتب ديگر هم نقل شده است.