ولايت و امامت ائمه اطهار











ولايت و امامت ائمه اطهار



در خطبه ي غدير، تأکيد عجيبي بر انحصار دوازده امام عليهم السلام در اين عدد شده و اينکه هيچ فردي به هيچ عنوان در شئون آنان شراکتي ندارد، و از سوي ديگر اصرار بر قبول همه ي آنان و عدم تفکيک و جدائي بين ايشان در شؤون امامت گرديده است.

اين بدان جهت است که همه ي امامان عليهم السلام از طرف خدا و رسول با شئون واحد نصب شده اند، و هرگونه تشکيک و خدشه در اين امر در واقع تشکيک درباره ي فرمان الهي و پشت پا زدن به کساني است که خداوند مقام آنان را امضا نموده است.

[صفحه 209]

از جانب ديگر انحصارِ عدد امامان عليهم السلام به اين معني است که هيچکس ديگري لايق اين شأن نيست، و اگر کسي در قبول ايشان تشکيک کند درباره ي خداوند شک کرده است. در اين باره عبداللَّه بن عباس به معاويه گفت:

«وَ تَعْجَبُ- يا مُعاوِيَةُ- اَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلي اللَّه عليه و آله سَمَّي الْأَئِمَّةَ بِغَديرِ خُمٍّ... يَحْتَجُّ عَلَيْهِمْ وَ يَأْمُرُ بِوِلايَتِهِمْ».[1] .

«اي معاويه، تعجب مي کني که پيامبر صلي اللَّه عليه و آله در غدير خم ائمه عليهم السلام را نام برد... و بدين وسيله حجّت را بر آنان تمام کرد و دستور به اطاعت آنان داد».

در خطبه ي غدير براي تعيين امامان به کلمه ي «هذا علي» در چند مورد خطبه، و نيز نام بردن امام حسن و امام حسين عليهماالسلام بر مي خوريم که نسل امامت را روشن مي نمايد. مسئله ي معرفي و بلند کردن بازوان اميرالمؤمنين عليه السلام صراحت را کامل نموده و راه هرگونه تشکيک را بسته است. در چند مورد هم به اين عبارات تصريح شده است:

«امامت تا روز قيامت در نسل من ودر فرزندان من است».

«امامان از فرزندان من واز صلب علي- عليه السلام- خواهند بود».

در مورد لزوم قبول همه ي دوازده امام در خطبه ي غدير به اين جمله برمي خوريم:

«هر کس در باره ي يکي از امامان شک کند در همه ي آنان شک کرده است، و شک کننده درباره ي ما در آتش خواهد بود».

همچنين در خطبه به وجود نوراني ايشان تصريح شده، آنجا که مي فرمايد:

«نور از جانب خداوند در من و سپس در علي بن ابي طالب- عليه السلام- و سپس در نسل او تا مهدي قائم- عليه السلام- قرار داده شده است».

پس از بيان انحصار امامت ايشان در خطبه ي غدير، به شئوني که در باره ي امامت ايشان

[صفحه 210]

ذکر شده مي پردازيم. در اين مورد به پنج جهت اشاره شده است:

الف: شريک هاي قرآن: ايشان ثقل اصغر در کنار ثقل اکبرند. اين ثقل اصغر درباره ي ثقل اکبر خبر مي دهد، و با آن موافق است و از آن جدا نمي شود.

ب: هدايت کنندگان: ايشان به حق هدايت مي کنند، و به حق و عدالت رفتار مي نمايند.

ج: امين هاي خدا: ايشان حاکمان خداوند در زمين و امين هاي پروردگار در ميان مردم اند.

د: عالمان: علم حلال و حرام نزد ايشان است و هر علمي را دارا هستند. ايشان از هر چه بپرسيد پاسخ مي دهند، و آنچه را نمي دانيد برايتان بيان مي کنند.

ه: حجت هاي خداوند: آنان حجت بر همه ي جهانيان هستند، مادامي که به ايشان تمسک جوييد هرگز گمراه نمي شويد. اگر فراموش کرديد يا کوتاهي نموديد امامان براي شما بيان مي کنند. آنان بر هفت گروه از دشمنان خدا حجت اند: مقصّران، معاندان، مخالفان، خائنان، آثمان، ظالمان، غاصبان.



صفحه 209، 210.





  1. کتاب سليم: ص 843 ح 42.