امامت و ولايت اميرالمؤمنين
[صفحه 205] «امام» در خطبه ي غدير يعني کسي که جوابگوي جميع ما يحتاج بشر است، و اين قدرت از جانب خداوند به او اعطا شده است. براي تبيين آنچه به عنوان «امامت» در قالب امامتِ اميرالمؤمنين عليه السلام در خطبه ي غدير منظور شده است به جهات زير برمي خوريم: الف: حکومت و ولايتِ مطلق بر مردم به عنوان صاحب امر و واجب الاطاعة، که اين تعابير به چشم مي خورد: اميرالمؤمنين، امام، وليّ مردم در حدّ خدا و رسول، خليفه، وصي، مفروض الطاعة، نافذ الامر. ب: هدايتِ مردم به سوي خداوند، که به تعبيرهاي زير آمده است: - او هدايت کننده است. - به حق هدايت مي کند و به آن عمل مي نمايد. - باطل را از بين مي برد و از آن منع مي کند. - به سوي خداوند دعوت مي نمايد. - به آنچه رضاي خداست عمل مي کند. - از معصيت خداوند نهي مي نمايد. - بشارت دهنده است. ج: پاسخگويي به نيازهاي علمي مردم، که لازمه اش علم به جميع ما يحتاج مردم است. اين مطلب به تعابير زير آمده است: - او در بر دارنده ي علم من است، و بعد از من به شما مي فهماند و براي شما بيان مي کند. - جانشين و خليفه ي من بر تفسير قرآن است. د: جنگ با دشمنان که يکي از شئون امام است، به اين دو عبارت آمده است: - او جنگ کننده با دشمنان خداست. - او قاتِل ناکثين و قاسطين و مارقين است. [صفحه 206] «امامت» با چنين معناي وسيعي که در خطبه ي غدير آمده داراي پشتوانه ي الهي و امضاي پروردگار است و او عطا کننده ي اين قدرت است. در اين باره به عبارتهاي زير برمي خوريم: - او امام از جانب خداوند است. - ولايت او از جانب خداوند است که بر من نازل کرده است. - خداوند او را نصب نموده است. - او به امر خداوند با دشمنان مي جنگد.
در غدير براي اميرالمؤمنين عليه السلام فقط خلافت و جانشينيِ پيامبر صلي اللَّه عليه و آله به معناي جلوس در مکانِ او بعد از رحلتش اعلام نشده است، بلکه تمام شئوني که صاحب اختيارِ تام بر مردم بايد داشته باشد- همانها که شخص پيامبر اکرم صلي اللَّه عليه و آله دارا بودند- براي جانشين او هم اعلام شده است.
صفحه 205، 206.