توضيح کلمه هاي جمله «مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ...»
«مَنْ»، يعني «هر کَس». و اين کلمه شامل تمام مسلمانان يعني آنان که پيامبر صلي اللَّه عليه و آله را قبول دارند مي شود. [صفحه 198] «کُنْتُ»، يعني «من بوده ام». استفاده از فعل ماضي به معناي آنست که اين منصب براي پيامبر صلي اللَّه عليه و آله پايه ي نبوت عامه و خاتميت اوست و خطاب سخن با کساني است که حضرتش را تا کنون به چنين منصبي قبول داشته اند. «مَوْلاهُ»، يعني «مولي و صاحب اختيار او...». اين کلمه محور اصلي جمله است و خودِ حضرت در همين خطبه و در مواردي ديگر معناي اين کلمه را بيان فرموده اند. «مولي» يعني کسي که اختيار مردم به دست او است و نسبت به آنان از خودشان بيشتر اختيار دارد و هر دستوري به آنان دهد بايد بدون چون و چرا اجرا کنند، و کوتاهي در آن اگر به عنوان اعتراض و شک در حقانيت او باشد مساوي با کفر و انکار نبوت است. «فَعَلِيٌّ» يعني «پس علي...». تعيين علي بن ابي طالب عليه السلام براي منصب و مقامي که در کلمه ي بعدي ذکر مي شود، مشت محکمي به دهان فتنه گران و دسيسه کاران است تا فکر تشکيک در شخص امام و يا احتمال تعدد آن را از مخيّله ي خود بيرون کنند. از طرف ديگر با معرفي اين «علي عليه السلام»، يازده امام ديگر را هم که بعد از او داراي مقام و منصب او خواهند بود مشخص مي کند به طوري که راهِ تحريف و تشکيک بسته مي شود. «مَوْلاهُ»، يعني «مولي و صاحب اختيار اوست». همان منصبي که در کلمه ي سوم اين جمله براي شخص خاتم انبياءصلي اللَّه عليه و آله ذکر شد عيناً براي علي بن ابي طالب عليه السلام و يازده امام معين از فرزندان او از جانب خداوند اعطا شده است. آنان صاحب اختيار مردم اند و هر چه بگويند بايد بدون چون و چرا قبول کرد، و هرگونه اعتراض و شک و ترديد درباره ي آنان مساوي با کفر است.
جمله ي «مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ فَعَلِيٌّ مَوْلاهُ» از پنج کلمه تشکيل شده است:
صفحه 198.