مقاله: بداء












مقاله: بداء



دانشنامه امام علي(ع), جلد دوم (شماره 175)، ص 283-306، کتابنامه: 305-306 و به صورت زيرنويس.

طارمي، حسن

نمايه:بداء؛ انديشه هاي کلامي و فلسفي امام علي(ع) (امام علي(ع) )

چکيده:بررسي موضوع کلامي بداء به عنوان يکي از معتقدات مشهور شيعي است که با استناد به آيات قرآني و روايات اهل بيت و طرح ديدگاه متکلمان و فيلسوفان شيعي تدوين شده است. نويسنده، اين تقرير از بداء را که خداوند کاري را اراده مي کند اما براي او بداء حاصل مي شود، با معتقدات شيعي درباره بداء همخوان ندانسته و بر آن است که بداء در مفهوم شيعي آن با علم احاطي خداوند منافات ندارد و از علم باري سر مي زند و اين علم دگرگوني در مقدرات را نيز شامل است و در واقع بداء در تکوينيات همانند نسخ در تشريعيات است و موجب اميدبخشي و کوشش ديني خواهد شد. نويسنده به منظور دفاع از نظريه بداء و اثبات تلقي صحيح شيعي از آن، ابتدا مبادي نظريه بداء را از ديدگاه اهل بيت بررسي کرده و بعد از بحث چيستي بداء و محدوده وقوع آن، رابطه آن را با علم الهي پي گرفته است. اهميت و آثار اعتقادي بداء و برخي از موارد آن بعلاوه نظريه سيّد مرتضي در اين باره از مباحث پاياني اين مقاله عالمانه است.