مقاله: جبر و اختيار و عدل الهي
بياباني اسکوئي، محمد(1341- ) نمايه: جبر و اختيار؛ انديشه هاي کلامي و فلسفي امام علي(ع) (امام علي(ع) )؛ عدل الهي چکيده: نويسنده در اين مقاله به بررسي و تحليل جبر و اختيار و رابطه آن با عدل الهي پرداخته و علاوه بر ارائه ديدگاه هاي کلامي مختلف در اين باره، نظريه اهل بيت(ع) بويژه امام علي(ع) را در اين خصوص عرضه کرده است. نويسنده بعد از اشاره به پيشينه جبر و اختيار و بطلان جبر و تفويض، به طرح ديدگاه امام علي و ديگر اهل بيت مبني بر اثبات امر بين الأمرين پرداخته و معتقد است به هيچ وجه با تعلق علم و قدرت و مشيت و اراده خدا و قضا و قدر الهي به بندگان منافات ندارد. از ديدگاه نويسنده توجه به قانون جبر عِلّي و معلولي و وحدت وجود، از ريشه هاي اعتقاد به جبر است و آموزه هاي شيعي، آن را بر نمي تابد. نويسنده با توجه به اينکه صفت حکمت خداوند و پذيرش عدل الهي و حسن و قبح عقلي نافيِ نظريه جبر است، به بررسي اين مفاهيم و موضوعات پرداخته و به اين نتيجه رسيده که بر اساس منابع شيعي، ايجاد و اِحداث فعل از آدمي بوده و با خالقيت خداوند در تضاد نيست.
دانشنامه امام علي(ع), جلد دوم (شماره 175)، ص 307-340، کتابنامه: 338-340 و به صورت زيرنويس.