مقاله: نظامنامه حكومت












مقاله: نظامنامه حکومت



، نگاهي به نامه امام علي (ع) به مالک اشتر، نهج البلاغه از منظر فرزانگان (شماره 3689)، ص 163-186، کتابنامه: 186.

انصاري قمي، مهدي

نمايه:آيين کشورداري؛ شرح و تفسير عهد نامه مالک اشتر (نهج البلاغه)

چکيده: توصيفي از عهدنامه مالک اشتر و شخصيت برجسته مالک اشتر است. نويسنده در ابتدا با اشاره به حوادث پيش آمده پس از رحلت پيامبر و حاکميت تعصبات نژادي و قبيله اي و غلبه زر و زور و تزوير بر عدالت و حق خواهي، به شيوه حکومتي امام علي (ع) در از بين بردن اين روش ها و حمايت آن حضرت از مظلومان مي پردازد. امام علي با توجه به موقعيت مصر و شخصيت برجسته مالک اشتر، وي را به همراه فرماني ويژه، عازم اين ديار کرد. مقاله حاضر، اين نامه را يکي از فصل هاي درخشان نهج البلاغه مي داند با اين تفاوت که رنگ و بوي سياسي آن افزون بر ديگر نامه ها و رهنمودهاي علي (ع) است. مقاله سپس به سرفصل هاي اين منشور مي پردازد و آنها را بدين شرح بر مي شمارد: شخصيت واليان و شرايط انتخاب ايشان، استقلال قضات و تفکيک قوا، آموزش مأموران دولتي، سازمان بندي مشاغل، گزينش کارمندان و مديران، زيان نزديکان حکومت، طبقات جامعه و مسئوليت آنان، حقوق اصناف جامعه، برخورد حاکمان با مديران و کارمندان، برخورد حکومت با مردم و برابري افراد در مقابل حکومت. نويسنده در پايان به 69 شرح و ترجمه از اين عهدنامه اشاره کرده است.