مقاله: نظري به شخصيت ابن ابي الحديد
حسن زاده، صادق (1342- ) نمايه:زندگي نامه ابن ابي الحديد؛ شرح ابن ابي الحديد (نهج البلاغه) چکيده: پژوهشي درباره شخصيت ابن ابي الحديد و شرح وي بر نهج البلاغه است. ابن ابي الحديد از انديشمندان اهل سنت در قرن هفتم است که در مدت چهار سال و هشت ماه به دستور مؤيد الدين وزير شيعي آخرين خليفه عباسي، شرح خود را بر نهج البلاغه نوشته است. نويسنده ضمن نقد و بررسي اين شرح، در مجموع آن را ستوده است؛ زيرا ابن ابي الحديد انصاف را محور تحليل خويش قرار داده و علي رغم تعلق خاطر به اهل سنت، معتقد است که تمام نهج البلاغه حتي خطبه شقشقيه سخنان علي (ع) است. وي ضمن ابراز محبت به خاندان رسول خدا معتقد به عصمت و فضايل علي (ع) در ميدان هاي گوناگون است. او اهل بيت رسول خدا را عترت واقعي مي داند. تجليل فراوان وي از علي (ع) و نهج البلاغه، برخي از اهل سنت را وا داشته که وي را متهم به تشيع نمايند. در مسئله فدک، او به اماميه نزديک است. نويسنده در عين حال، ابن ابي الحديد را در امور زير مورد انتقاد قرار مي دهد: توجيهات ابن ابي الحديد در مورد خلفا و صحابه؛ اعتقاد او مبني بر اينکه عايشه و طلحه و زبير توبه کردند؛ توقف و سکوت وي در ايمان ابوطالب؛ نسبت دادن جعل حديث به اماميه و از همه مهم تر اين سخن او که مي گويد خداوند مفضول را بر فاضل مقدم داشته است. نويسنده نتيجه مي گيرد علي رغم همه کاستي ها، سراسر اين کتاب تجليل از علي (ع) و نهج البلاغه است که خود نشان از شيفتگي ابن ابي الحديد به امام علي (ع) دارد.
نهج البلاغه از منظر فرزانگان (شماره 3689)، ص 187-211، کتابنامه: 210-211.