ابعاد گسترده شخصيت امام علي

از امام علي(ع) گفتن کار آساني نيست! آن چنان که از قرآن گفتن! و عجيب اين دو همراهند! پيامبر بزرگ(ص) فرمود: «عليٌ مع القرآن و القرآن مع علي لن يفترقا حتّي يردا علي الحوض؛[1] علي با قرآن است و قرآن با علي(ع) و اين دو تا قيامت از هم جدا نخواهند شد».

اين همراهي ابعاد گوناگوني دارد. قرآن عميق است؛ بطون دارد و هر کسي را ياراي رسيدن به عمق آن نيست.[2] .

علي(ع) هم چنين است! علي شناسي کار آساني نيست. براي شناخت علي(ع) بايد از خدا شروع کرد؛ به پيامبر(ص) رسيد و از او به علي(ع)![3] .

قرآن کتاب هميشه قرون و اعصار است. کوثر همه نسل هاست. همه تشنه کامان معارف را در هر دوره سيراب مي سازد.[4] غور در درياي معارف امام علي(ع) اين قرآن ناطق همين ويژگي را دارد. او امام همه عصرهاست و الهام از او و سيره اش تنها راه نجات است.

قرآن اندکي بعد از پيامبر(ص) و بگذار بهتر بگويم در زمان حضرتش! مهجور و مظلوم[5] شد و همين سرنوشت را قرآن ناطق علي(ع) يافت6[6] و[7] .

بر اين اساس ما تشنه کامان سفره معارف امام علي(ع)، لب تشنه اي هستيم که در کنار درياي ناپيدا کرانه اي نشسته ايم و مي خواهيم به اندازه ظرفيت اندکمان از اين دريا بهره گيريم. اميد که مولا مدد کند تا همين اندک را برگيريم و بهره فراوان در زندگي بيابيم.

در اين سلسله مقالات، تنها به بررسي يک بعد از ابعاد گسترده سيره مولا؛ يعني بُعد سياسي آن مي پردازيم و اگر مجالي بود به ياري خداوند در آينده ابعاد ديگر را مورد بحث قرار مي دهيم.

در بررسي سيره سياسي مولا بايد به عنوان مبادي بحث سه موضوع را پي گيريم:

1ـ مقصود از سيره سياسي؛

2ـ سياسي بودن مولا؛

3ـ سياست از ديدگاه امام علي(ع).

المستدرک علي الصحيحين، ج3، ص124؛ نورالابصار، ص93؛ کنزل العمّال، ج11، ص603؛ مجمع الزوائد، ج9، ص134 والصواعق المحرقة، ص72 (به نقل از قادتنا، ج3،ص25).
مولا علي(ع) فرمود: القرآن ظاهره انيق و باطنه عميق، قرآن ظاهري زيبا و باطني عميق دارد (بحارالانوار، ج78،ص206).
مضمون دعايي که در مفاتيح الجنان آمده است.
مضمون روايتي از امام رضا(ع) که فرمود:. .. لان الله تبارک و تعالي لم يجعله لزمان دون زمان و لا لناس دون ناس فهو في کلّ زمان جديد و عند کلّ قوم غضّ الي يوم القيامة... خداوند قرآن را براي زماني و مردم خاص قرار نداده، بر اين اساس قرآن هميشه نور است و تا روز قيامت طراوت و تازگي خويش را حفظ خواهد کرد. (بحارالانوار، ج92، ص45).
فرقان (25) آيه30.
ميزان الحکمة (ده جلدي) ج1، ص222.
در مورد قرآن مي خواستند با جار و جنجال از جاذبيّت آن بکاهند (فصلت(41) آيه26). قرآن ناطق علي(ع) هم همين ابتلا را يافت، با تبليغات وسيع مي خواستند چهره نوراني مولا بر مردم پوشيده بماند، بهانه جوئي ها در مورد قرآن بسيار بود: زخرف (43) آيه31، يونس(10) آيه15. در مورد علي(ع) ) هم همين بهانه جوئي ها بود و...