رهبران الهي و آزدي
که خداوند بزرگ فرمود: «لااِکراهَ فِي الدّين» (اجباري در پذيرش دين نيست)[1] . و تنها به راهنمائي و هشدار انسان ها همّت مي کردند. که وحي الهي خطاببه رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلم فرمود: «اِنّما عَليکَ الْبَلاغ» (همانا بر تو تنها رساندن وحي واجب است)[2] . آزادي انسان آنچنان محترم است که رهبران معصوم عليهم السلام و حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام با اينکه دشمن خود را مي شناختند امّا پيش از ارتکاب جُرم، دست به هيچگونه اقدامي نمي زدند. دشمن مخالف را فرصت مي دادند، نصيحت مي کردند، و حقوق آنان را که با اختيار و انتخاب، اديان ديگر را باور داشتند رعايت مي کردند، به آنها آزادي عمل مي دادند و حق انتخاب آنان را محترم مي شمردند. تا آنجا که: طبيب يهودي در مدينه به اجازه رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلم مطب باز کرده بود، و امام علي عليه السلام به طبيب يهودي اجازه طبابت کردن داد. و دانشمندان مکاتب و ادياني که اسلام را انتخاب نکرده بودند، آزاد بودند و با رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلم و حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام به بحث و مناظره مي پرداختند. و کارهاي توليدي در دست گرفته، و در بازار مسلمين فعاليّت هاي تعيين کننده اي داشتند.
نعمت آزادي چنان والا و ارزشمند است که پيامبران الهي نيز در پذيرفتن يا عدم پذيرش دين نمي توانستند به شيوه هاي زور و فشار متوسّل شوند.