دشمن ستمگر، و يار ستمديده باشيد











دشمن ستمگر، و يار ستمديده باشيد



براي آنکه انسان آنچنان که خداوند مي‏خواهد زندگي کند و وظايف خود را به طور کامل انجام دهد بايد مبارزه کند...

مبارزه‏ي با شهوتها و اميال نفس...

و مبارزه‏ي با ظلم و طغيان و تجاوزگري...

اين دو مبارزه، به يکديگر مربوطند، چه، تنها کسي با ظلم مبارزه مي‏کند که خود ستمگير نکند، و تنها کسي با شهوتهاي ويرانگر ديگران مي‏ستيزد که قبلا توانسته باشد شهوتهاي ناسالم خود را فرونشاند.

[صفحه 56]

بدين سان انسان بايد از يک سو تقوي پيشه کند و همواره خداوند را حاضر و ناظر بداند، و خود را اسير لذتهاي دنيوي نکند و به خاطر فقر و حرمان، به نوميدي ميدان ندهد.

و از سوي ديگر انسان بايد در کنار حق و همراه مظلوم باشد و در برابر باطل و ظلم بايستد. مولا علي (ع) در سفارش خود به فرزندان برومندش- حسن و حسين عليهماالسلام- چنين مي‏گويد:

اوصيکما بتوقي الله، و ان لا تبغيا الدنيا و ان بغتکما، و لا تاسفا علي شي‏ء منها زوي عنکما، و قولا بالحق، و اعملا للاجر، و کونا للظالم خصما، و للمظوم عونا. اوصيکما و جميع ولدي و اهلي و من بلغه کتاب بتقوي الله، و مظ امرکم، و صلاح ذات بينکم،...

«شما را به پرهيزگاري در پيشگاه خداوند سفارش مي‏کنم و اندرز مي‏دهم که در طلب (لذتهاي) دنيا مباشيد، اگر چه دنيا به کام شما باشد...

و بر چيزي که از دست شما رفت دريغ مخوريد...

و سخن حق بگوئيد،

و براي پاداش آن جهان (نه بهر قدرت و شهوت) بکوشيد،

و ستمگر را دشمن باشيد و ستمديده را ياور،

به شما و همه‏ي فرزندان و خاندان خود و همه کساني که اين نوشته به آنان رسد مي سپارم که در پيشگاه خدا تقوي بورزيد و کارهاي خود را سامان دهيد و ميان خود سازگاري در پيش گيريد که از نياي شما (صلي الله عليه و آله و سلم) شنيدم که مي‏فرمود: «آشتي دادن دو کس

[صفحه 57]

از نماز و روزه‏ي همه عمر برتر است.»

الله الله... از حال يتيمان غفلت نکنيد. مبادا رسيدگي به آنان را حتي يک روز از ياد ببريد، و مبادا در ميان شما به فساد و تباهي گرفتار آيند...

الله الله... با همسايگان مدارا کنيد، که مدارا با آنان سفارش پيامبر شماست و آن بزرگوار چندان به آن پاي بند بود که مي‏پنداشتيم آنان را از ارث نيز برخوردار خواهد ساخت...

الله الله... قرآن را گرامي داريد، مبادا ديگران در عمل به آن بر شما پيشي گيرند.

الله الله... نماز را فراموش نکنيد، که نماز ستون دين شماست.

الله الله... خانه‏ي پروردگارتان را بزرگ بداريد. و تا جان در بدن داريد آن خانه را خالي نگذاريد که (اگر حج را رها کنيد) خداوند به نظر مهر در شما نخواهد نگريست...

الله الله... در راه خداوند با مال و جان و زبان خويش جهاد کنيد. به پيوند و بخشش بپردازيد و از گسستن کدورت بپرهيزيد.

امر به معروف و نهي از منکر را کنار مگذاريد، و گرنه بدکار بر شما چيره مي‏شوند، پس دست به دعا بر مي‏داريد و دعايتان بر آورده نمي‏گردد»[1].

[صفحه 58]


صفحه 56، 57، 58.








  1. نهج‏البلاغه، نامه‏ي شماره‏ي 47.