ميزان ستايش
[صفحه 220] علي عليهالسلام فرمود: الثناء باکثر من الاستحقاق ملق، و التقصير عن الاستحقاق عي او حسد. ستودن بيش از آنچه سزاوار است چاپلوسي، و کمتر از آنچه شايسته است، نشانه درماندگي در سخن و يا رشک بردن است. [صفحه 221]
آدم بايد حساب هرکاري را بکشد، و در هر مورد اندازه نگهدار باشد. اندازهاي که با عقل و منطق مطابق باشد و از حدود خود تجاوز نکند، مثلا اگر ميخواهد از کسي تمجيد کند و زبان به ستايش او بگشايد و کمالات او را بشمرد بايد مقام و فضيلت او را کاملا در نظر بگيرد و مزايا و خصوصيات واقعي او را يادآور شود و آنطوري که شايسته است او را مدح گويد. اگر رعايت اين جهت را ننمايد و بدون توجه به آن موضوع. شخص مورد نظر را معرفي کند خواه ناخواه از جاده مستقيم خارج شده و افراط يا تفريط نموده است. اگر به طرف افراط منحرف گرديد يعني بيشتر از حد لازم و مناسب او را ثنا گفت، تملق کرده و خود را آدم پست و متملقي شناسانده است و چنانچه به طرف تفريط متمايل شد يعني کمتر از ميزان لياقتش او را ستود باز عيب خود را ثابت کرده است. زيرا معرفي ناقص ميرساند که يا گوينده قدرت بيان ندارد و نميتواند دربارهي شخص ممدوح داد سخن دهد، و يا دربارهي او حسادت ميورزد و نميخواهد او را به تمام معني معرفي کند.
صفحه 220، 221.