خطبه 087-در بيان هلاكت مردم











خطبه 087-در بيان هلاکت مردم



[صفحه 142]

پس از حمد و ثناي خالق پاک خداي مهر و ماه و چرخ و افلاک به هم گردنکشان را زود نشکست به دهر آزادشان نگذاشته او دست بداده او مهلت کافي به ايشان نموده او سهل‏انگاري به حقشان چو پر گرديدشان پيمانه جور به سرشان برشکست او کاسه دور چنين از امتان بشکسته ستخوان پس از رنج فراوان کرد جبران بر آنان تا کند طي کار حجت فرج داده بر اينان بعد شدت کند طغيان چو کار زحمت و عسر بدل گردد به عيش و رحمت و يسر شما هر رنج کاستقبال گرديد به ماضي يا که اندر حال گرديد ز هر امر عظيمي رويگردان شديد و پشتها کرديد بر آن خود اينها امتحان کردگار است تمامي بهر پند و اعتبار است براي آنکه داراي دل و هوش هر آنچه غير حق سازد فراموش دريغا نيست هر صاحبدل عاقل ز هر داراي گوشي صاحب دل بسا گوشا که باشد غيرشنوا بسا چشما که باشد غيربينا به قلب آگه و چشم بصيرت به گوش حق نيوش ار مردم عبرت ز دوران گذشته مي‏گرفتند ز دل زنگ هواها مي‏برفتند مرا زين قوم بي‏خون و تعصب همي خيزد شگفتي و تعجب چسان راه شگفتي را نپويم چسان دامان به خون دل نشويم که اين مردم از اين آيات رخشان ز حجتها که چون مه نورافشان نموده پشت و رو بر اشتباهات بياوردند و بر آفا

ت و آهات به دين با يکديگر جمله مخالف دليل پوچ خود را خود موالف به گفتار نبيشان اقتفا نيست به کردار وصيشان اقتدا نيست ز شک ايمان نمي‏آرند بر غيب ز ريب از دل بنزدايند هر عيب همه کردارشان مقرون به شبهات همه رفتارشان مشحون به شهوات هر آن چيزي که باشدشان به دلخواه بود نيکو اگر باشد بدش راه هر آن چيزي که خود منکر شناسند بود گر نيک از آن چون بد هراسند ز نقص عقل اگر مبهوت و مات‏اند پناه خويشتن در معضلات‏اند براي زشت خود در امر مبهم نموده تکيه هر يک دور از هم تو گوئي بهر خود هر يک امامند به امر علم و دين صاحب زمامند شمرده راي سست خويش محکم زده چنگال در اسباب مبهم به حکم ايزدي اهمال کرده به عقل خويش استدلال کرده


صفحه 142.