کوردلي
در اينگونه محيطها، استعدادها شکوفا نميشود و قريحههاي خلاق به بار نمينشيند بلکه به طور اکثريت، کودني، نفهمي و بدعملي که نتيجه مستقيم تنپروري و شکمبارگي و شهوتپرستي است بروز و ظهور دارد و بيشتر مردم در چنين نظامهائي مردماني بيارزش و تهي مغزند. «... ارسله علي حين فتره من الرسل و هفوه عن العمل و غباوه من الامم...»[1]. ترجمه: خداوند موقعي پيامبر اسلام را فرستاد که مدتها، پيامبري نفرستاده بود و مردم، بدعمل و ملتها دچار کودني و نفهمي شده بودند.
از ديگر ويژگيهاي دوران جاهلي که حاکميت از آن انبياء الهي نيست و از صفات بارز جامعههائي که طاغوتهاي خيرهسر، شکمباره و شهوتران بر آنها حکم ميزنند اين است که مردم غالبا از رشد عقلاني و تعادل فکري و پيشرفت معنوي محرومند.