خطبه 064-در علم الهي
[صفحه 179] خطبه التعريف ستايش خدائي را سزا است که پيشي نگرفت بر او حال بر حالي تا باشد اول پيش از آنکه باشد آخر و باشد ظاهر پيش از آنکه باشد پنهان هر ناميده شده بيگانگي غير از او اندک است و هر عزيز غير از او خوار است و هر توانا جز او ناتوان است هر مالک جز او مملوک است و هر عالم جز او ياد گيرنده است و هر توانا جز او توانا ميشود (گاهي) عاجز ميشود (گاهي) و هر شنونده جز او کر ميشود از صداهاي نرم و آهسته و کر ميکند او را آوازهاي بلند و ميرود از او آنچه دور شده از آن و هر بينا غير او نابينا ميشود از پنهاني رنگها و لطيف جسمها (مانند هوا) و هر ظاهر غير او آشکار است و هر باطن غير او پنهان است نيافريد آنچه را که آفريد براي تقويت سلطنتي و نه براي ترسيدن از پيشامدهاي روزگار نه براي ياري خواستن بر همتاي برجهنده و نه براي دفع شريک غلبهکننده و نه براي دفع ضد پيروزي جوينده وليکن مخلوقاتي هستند پروردهشدگاني و بندگاني هستند ذليل شدگان حلول نکرد در چيزها تا گفته شود او در آنهاست و دور نشد از آنها تا گفته شود او از آنها جدا است مانده نگردانيد او را آفرينش آنچه آفريد و نه اصلاح حال آنچه آفريد و بازنداشت او را ناتواني ا ز آنچه آفريد و راه نيافت بر او شبههاي در آنچه حکم کرد و اندازه نمود بلکه حکمي است استوار و علمي است محکم و امريست ثابت او آرزو داشته شده است با کيفر ترسيده شده است با نعمتها
صفحه 179.