خطبه 088-مردم پيش از بعثت
[صفحه 205] از خطبههاي آن حضرت عليهالسلام است که در اوضاع زمان جاهليت و بعثت حضرت ختمي مرتبت بيان فرموده: خداوند تعالي پيغمبر اسلام را هنگامي برسالت فرستاد، که زمان درازي از (بعثت) پيغمبران سابق گذشته، و بشر در خواب (عميق) غفلت و گمراهي فرو رفته، کارها پراکنده، آتش جنگ و کينه فروزان، نور (پيغمبران و اولياء)از جهان منکسف و پنهان، و تاريکي فتنه و غرور نمايان بود، در هنگاميکه برگهاي درخت (عيش و خوشي) گيتي زرد، و مردم از ميوه (دادن آن درخت) مايوس، آبهاي (سرچشمه علوم و معارف حقه) آن خشک و فرو رفته، پرچمهاي هدايت و رستگاري محو و نابود، علمهاي هلاکت و گمراهي نمايان، (دين و سيادت رخت از ميان بربسته، و بت پرستي و شرک بجاي آن نشسته) جهان در حاليکه خم به ابرو افکنده، با ترشرويي به چهره اهل و طالب خود مينگريست ثمره دنيا فتنه و طعامش مردار گنديده، (مال غارتي) پوشاکش ترس (از هم) رواي (دوش) آن شمشير (جنگ) بود (خلاصه هرج و مرج شرک و بيديني و فساد و فحشاء و گمراهي بر عالم حکمفرما بود در چنين موقعي خداوند پيغمبر اسلام را فرستاد تا آن شرکها، ددمنشيها، کينهتوزيها، برادر کشيها، غارتها و چپاولها را به خداپرستي وحدت نوع دوست ي، و مساوات تبديل کرد، و بشر را بوسيله قانون نوراني قرآن و احکام حياتي نوين بخشيد) پس بندگان خدا پند گيريد، و بياد آريد پدرها و برادرهاي خود را که گرفتار، و در گرو چنان اوضاعي بوده، و در فرداي محشر (از گناهان آن روزگار) به باز خواست ميشوند، قسم بجان خودم، ميان شما و ايشان (هنوز) روزگاري دراز نگذشته، و سالها و قرنها سپري نگرديده، و از روزيکه شما در اصلاب آنان بوديد، تا امروز خيلي دور نشدهايد، (پس با اين قرب زمان سبب چيست که شما به کلي دوران آنها را فراموش کرده، و آنطوريکه بايد و شايد عامل به احکام دين نيستيد) بخدا سوگند هر چه که ديروز پيغمبر صلي الله عليه و آله بپدران شما شنوانيد، عين آنرا من امروز بشما شنوانندهام، و نه گوشهاي شما امروز از گوشهاي ديروز آنان پست تر، و نه در آن روزگار به آنان چشمها، و دلهائي داده شده بود، که مانند آنرا امروز بشما نداده باشند (و باز) به خدا قسم شما امروز بچيزي دانا و بينا نشده و از چيزي برخوردار نگشتهايد، که پيشينيان شما آنرا ندانسته، و از آن برخوردار نشده باشند (زمان شما و آنان نزديک، گوينده شما و آنان از نور واحد، و از تمام مزايائي که آنان برخوردار بودند شما نيز برخوردار، پ س اين اهمال و سستي شما در امر دين و جهاد و بکار نبستن دستورات من براي چيست، گويا ميبينم بر اثر پيروي نکردن شما از فرامين الهيه) البته بلائي بر شما نازل خواهد شد، در حاليکه آن بلائي مانند شتر بختي مست که عنان از دست ساربانش درگسلاند) مهار و شکم بندش سست است (معاويه و ديگر از بنياميه که بکلي زمام ديانت را از کف فروهشتهاند، مانند همان شتر ديوانه که هر کس به او نزديک شود از گزند دندان و آسيب لگدش ايمن نيست بر شما مسلط شده بخون و مالتان دست خواهند يازيد) پس نبايد دنيائي که اهل غرور و فريب در آن داخل شدهاند، شما را بفريبد (و از راه بيرون ببرد) زيرا که دنيا مانند سايهايست که به روي زمين کشيده شده باشد تا مدت معيني و زود زائل خواهد شد.
صفحه 205.