خطبه 084-در توحيد و موعظه
[صفحه 189] از خطبههاي آن حضرت عليهالسلام است که در صفات ذات باريتعالي بيان فرموده: گواهي ميدهم بر اينکه خدائي بجز خداي يگانه بيشريک نيست، اوليست که پيش از او چيزي نبوده، (و موجودات را او بوجود آورده) آخري است که او را انتها و پاياني نبوده (و همه ممکنات به او منتهي ميشوند) عقول و اوهام بهيچيک از صفات او نميرسند (زيرا که ذات مقدسش از وصف زايد مبرا است) و دلها (ي خلايق) عقيده بکيفيت و کميت و چگونگي او ندارند (زيرا ذات خداوند داراي کميت و کيفيت زماني و مکاني نيست تا دلها بتوانند براي او کيفيتي تصور کنند) تجزيه و تبعيض در حق او روا نباشد (زيرا که او داراي اجزا و اعضا نيست ديدهها و دلها به او احاطه پيدا ننمايند (زيرا که او محدود و محصور نيست تا وهم و عقل او را دريابند). [صفحه 190] بندگان خدا (اکنون که خدا را شناختيد) پس پند بگيريد از عبرتهاي سودمند، و آيات درخشنده (الهيه که در قرآن کريم وارد شده و شما را از بدي عاقبت ترساننده است) و انذارها و تخويفات بالغه (که پيغمبران شما را از آنها آگاهي دادند) و از يادآوريها و پندهاي آنان بهرهمند گرديد (بطوري از حال گذشتگان که شما را بدان آگاهي دادند پند بگيريد که) گويا مرگ چنگالهاي خود را بشما بند کرده، و آرزوها از شما منقطع گرديده، و کارهاي سخت رسوا کننده، (از قبيل سکرات موت و درود بمنزل تاريک گور) و رانده شدن بجائي (که ناچار هر کسي به آنجا وارد خواهد شد) شما را فرا گرفته است، و هنگام ورود به آنجا با هر کسي يک راننده و يک گواهي دهنده ميباشد، راننده او را بسوي مرکز حشرش ميراند. و گواهي دهنده بکردارش (از نيک و بد) گواهي ميدهد (وقتي که مرگ انسان را وارد محشر کرد هر يک از اعضا هر عملي را مرتکب شدهاند خودشان شهادت خواهند داد). [صفحه 191] باقي همين خطبه است در وصف بهشت: بهشت داراي درجات، و پايهها و منزلهائي است که بر يکديگر برتري داشته، و از هم ممتازند (هر کس در آنجا ايمان و کمالش کاملتر درجهاش عاليتر، و هرکس ناقصتر پائينتر است) نه نعمت آن زايل، و نه مقيمش از آن بيرون، و نه مخلد در آن پير، و نه ساکن در آن فقير خواهد شد.
صفحه 189، 190، 191.