خطبه 109-اندرز به ياران
[صفحه 296] از خطبههاي آن حضرت عليهالسلام است که چيزهائيکه وسيله نزديکي به خداوند متعال، اس اساس اسلام است بيان فرموده: گراميترين وسيله نزديکي به خداوند متعال ده چيز است (اول) ايمان و اعتراف به خدا و رسول او محمد صلي الله عليه و آله ميباشد (دوم) جهاد در راه حق که آن ستون بلند اسلام است (خواه جهاد اصغر که جهاد با کفار باشد و خواه جهاد اکبر که پيکار و مخالفت با هواي نفس است باشد، (سوم) کلمه اخلاص و گفتن لا اله الا الله و خدا را يگانه دانستن که فطري بشر است ميباشد، (چهارم) برپاداشتن نماز که آن (رکن اعظم دين و) ملت است (پنجم) زکوه مال که آن بر مسلمان فرض و واجب است (ششم) روزه گرفتن در ماه رمضان که آن سپري است در پيش عذاب قيامت (هفتم) حج گذراندن در خانه خدا و عمره آن را بجاي آوردن، زيرا که اين دو فقر و تنگدستي را برطرف کرده و گناه را ميشويند (هشتم) صله رحم و نيکي با خويشان که آن موجب فراواني روزي و تاخير اجل است (نهم) تصدق دادن پنهان که آن کفاره گناهان و صدقه دادن آشکار که آن مرگهاي بد را (از قبيل سوختن، غرق شدن، پرت شدن) برطرف ميسازد، (دهم) بجاي آوردن کارهاي نيکو (احسان بخلق، دستگيري بينوايان، اصلاح ذات ال بين) است که آن شخص را از ابتلاي بخواريها نگه ميدارد. [صفحه 297] مردم کوشش کنيد در ياد خدا کردن که آن بهترين ياد بودنها است، و ميل کنيد بسوي بهشتي که پرهيزگاران به آن وعده داده شدهاند، زيرا که وعده خدا راست ترين وعدهها است، و از راه هدايت پيغمبرتان پيروي کنيد، که آن نيکوترين راه هدايت است، و طريقه و سنت او را بکار بنديد، زيرا که سنت او هدايت کنندهترين سنتها و شريعتها است، و قرآن را بياموزيد، که آن نيکوترين حديث است، و در آن تدبر کنيد، که آن بهار دلها است (همانطوريکه دل از تفرج گلزار در بهار مفرح و شادان ميشود، شخص متفکر در قرآن بگلهاي علوم و غنچههاي حکمتي برخورد ميکند که از بوي آنها سرمست و خوشحال ميشود) و از انوار درخشان آن شفا بطلبيد که آن شفا دهنده سينهها است (دلهائيکه بمرض جهل و در گمراهي گرفتاراند بمرهمهاي هدايت قرآن شفا پيدا ميکنند) و آن را خوب (و از روي تفکر) بخوانيد که آن سودمندترين داستانها است، (و کسي که عالم بعلم قرآن است بايد عملش بر طبق علمش باشد) زيرا عالمي که بغير علمش عمل کند، بناداني سرگردان ماند، که از ناداني خود بهوش نيايد بلکه بر چنين کسي (در قيامت) حجت تمامتر، و اندوهش زيادتر، و سرزنشش نزد خدا بيشتر است.
صفحه 296، 297.