نصب











نصب‏



در بين مسلمانان فرقه‏هايي از قبيل شيعه اماميه، زيديه، اسماعيليه و...

قائل به نصب مي‏باشند (گرچه در شرايط امام اختلاف نظر دارند) يعني معتقدند حاکمي در جامعه اسلامي قانوني است و حکومتي مشروع مي‏باشد که از طرف خداوند نصب شده است و به عنوان نمونه: خواجه نصير الدين مي‏فرمايد:

«الامام لطف فيجب نصبه علي الله تعالي تحصيلا للغرض»[1].

و در تعريف لطف گفته‏اند: لطف عبارت است از آنچه که بنده را به اطاعت خدا نزديک و از گناهان دور مي‏نمايد[2] بنابراين سخن خواجه اين است که اگر غرض خداوند هدايت خلق را به سوي خودش مي‏باشد بايد بعد از پيامبر(ص) امامي نصب نمايد.

بر اساس نظريه شيعه خداوند براي دوران بعد از پيامبر 12 نفر را به عنوان امام انتخاب و توسط پيامبر با بيان خصوصيات شخصي آنان بيان نموده است که يازدهمين آنان در سال 260 هجري به شهادت رسيد و دوازدهمين آنان به دلائلي براي ارتباط با مردم افرادي را انتخاب مي‏کرد که يکي پس از ديگري به عنوان نماينده امام در بين مردم زندگي مي‏کردند و چون مرگ چهارمين نفر آنان فرا رسيد اين دوران پايان يافت که به اين افراد که به اين افراد نواب اربعه و به اين دوران که حدود 70 سال بطول انجاميد دوران غيبت صغري مي‏گويند و از سال 329 دوران غيبت کبري آغاز مي‏گردد که تا قيام دوازدهمين امام ادامه خواهد داشت که در اين دوران نيز نمايندگاني از طرف امام بطور عام تعيين شده‏اند يعني در دوران غيبت صغري فرد خاصي مشخص مي‏شد ولي براي اين دوران ويژگيهايي بيان شده است که هر کس واجد اين شرايط باشد اين سمت را مي‏تواند داشته باشد[3] از نظر شيعه در دوران غيبت حکومتهايي که از نظر اين افراد اداره نشود (يا مستقيم يا غير مستقيم) مشروعيت نخواهد داشت و حکومتهاي ظلم و جور محسوب مي‏شوند.









  1. کشف المراد في شرح تجريد الاعتقاد- علامه حلي- ص 225، کتابفروشي جعفري.
  2. فرهنگي علوم عقلي- دکتر سيد جعفر سجادي- ص 504، انجمن اسلامي حکمت و فلسفه ايران.
  3. بحار الانوار- علامه مجلسي- ج 51- ص 361، مؤسسه الوفاء.