سنتهاي مشروع و نامشروع











سنتهاي مشروع و نامشروع



در اسلام، سنتهاي و روشهاي مرسوم در ميان مردم به دو دسته تقسيم مي‏شوند:

سنتهاي مشروع

سنتهاي نامشروع

سنتهايي که برخلاف اصول و ضوابط و معيارهاي اسلامي باشند، «سنتهاي نامشروع» ناميده مي‏شوند و وظيفه‏ي حاکم در برابر سنتهاي نامشروع، سنت شکني و مبارزه با آنهاست. در ابتداي رسالت رسول‏الله صلي الله عليه و آله «بت‏پرستي» نوعي سنت رايج و مشروع جلوه‏گر شده بود و چون مخالف صريح اصول اسلام بود و براي بسط توحيد و گسترش انديشه‏ي توحيدي آمده بود، لذا آن حضرت با شعار قرآني «قولوا لا اله الا الله تفلحوا»، بت‏شکني را آغاز نمود و در راه مخالفت با بت‏پرستي تا پاي شهادت پيش رفت.

در مقابل، سنتهايي را که با اصول اسلامي مخالفت نداشته باشند «سنتهاي مشروع» مي‏گويند و وظيفه‏ي حکومت اسلامي در مقابل اينگونه سنتها، سنت‏شکني نيست، بلکه وظيفه‏اش حفظ و نگهداري اين سنتها و جهت دادن به آداب و رسوم مثبت و سودمند در جامعه است.

عيد نوروز، از مدتها قبل از اسلام، در ايران يکي از سنتهاي متداول بوده و هم اکنون نيز در ايران اسلامي رايج و متداول است. در اين روز مردم ما جامه‏ي نو مي‏پوشند و از يکديگر ديد و بازديد مي‏کنند. اين سنت علاوه بر اينکه مخالفت با اسلام و مقررات اسلامي نيست، باعث ايجاد الفت و دوستي و همبستگي نيز مي‏باشد. در اينجا وظيفه‏ي حاکم، سنت شکني نيست، بلکه وظيفه‏اش نگهداري اين سنت و جهت دادن به اين روش ديرينه (و هر نوع روش مشروع ديگر) است:

[صفحه 131]

و لا تنقض سنه صالحه عمل بها صدور هذه الامه و اجتمعت بها الالفه و صلحت عليها الرعيه و لا تحدثن سنه تضر بشي‏ء من ماضي تلک السنن فيکون الاجر لمن سنها و الوزر عليک بما نقضت منها.

هيچ سنت شايسته‏اي را که مورد عمل بزرگان اين امت بوده و به سبب آن، الفت و همبستگي (بين مردم) پيدا شده و کارهاي ملت به وسيله‏ي آن اصلاح مي‏گردد، نقض مکن! روش جديدي را ايجاد مکن که به چيزي از سنتهاي گذشته آسيب رساند. (اگر اين نوع سنت شکني را عملي سازي) پاداش براي بنيانگذار اين سنتها و گناه براي تو به خاطر سنت شکني خواهد بود.


صفحه 131.